การเคลื่อนที่แบบฮาร์มอนิกอย่างง่าย สรุปสูตร
( ใส่รูป 1 )
ตัวอย่างข้อสอบฟิสิกส์ ม.5 เทอม 1 การเคลื่อนที่แบบ ซิมเปิลฮาร์มอนิก
- วัตถุเคลื่อนที่แบบฮาร์มอนิกอย่างง่าย มีแอมพลิจูด 30 เซนติเมตร มีคาบการเคลื่อนที่ 4 วินาที อัตราเร็วสูงสุดของการเคลื่อนที่มีค่าเท่าใด
- สปริงเบาตัวหนึ่งมีค่านิจ 100 นิวตัน/เมตร ผูกติดกับมวล 1 กิโลกรัม ซึ่งวางอยู่บนพื้นราบเกลี้ยง
เมื่อดึงสปริงออกไป 30 เซนติเมตร แล้วปล่อยมือ มวลก้อนนี้จะมีอัตราเร่งสูงสุดเท่าใด
สารรอบตัว สารเคมีคืออะคลื่นกล สรุปสูตร
( ใส่รูป 2 )
( ใส่รูป 3/4/5 )
ส่วนประกอบของคลื่น
1. สันคลื่น คือ ตำแหน่งสูงสุดของคลื่น
2. ท้องคลื่น คือ ตำแหน่งต่ำสุดของคลื่น
3. แอมปลิจูด คือ ระยะจัดสูงสุดของคลื่นวัดจากตำแหน่งสมดุล
4. คาบ คือ ช่วงเวลาในการสั่น 1 รอบของอนุภาค มีหน่วยเป็นวินาที
5. ความถี่ คือ จำนวนรอบที่อนุภาคสั่นใน 1 วินาที มีหน่วยเป็นรอบต่อวินาที หรือ เฮิรตซ์ (Hertz , Hz)
6. ความยาวคลื่น คือ ระยะทางที่คลื่นไปได้ในช่วงเวลาของ 1 คาบ
คุณสมบัติของคลื่น
- การสะท้อนกลับ (Reflection) หมายถึง การเปลี่ยนทิศทางการเดินทางของคลื่นโดยทันทีทันใด เมื่อคลื่นนั้นตกกระทบที่ผิวของตัวกลาง
- การหักเห (Refraction) คือ การเปลี่ยนแปลงความเร็วและความยาวคลื่น เมื่อคลื่นเดินทางจากตัวกลางหนึ่งไปสู่อีกตัวกลางหนึ่ง
- การแพร่กระจายคลื่น (Diffraction) การแพร่กระจายคลื่นมีชื่อเรียกได้ต่าง ๆ กันไป
- การแทรกสอดของคลื่น (Interference) คือ การรวมกันของคลื่นต่อเนื่องจากแหล่งกำเนิดคลื่นสองแหล่งมาพบกันในตัวกลางเดียวกัน
อัตราเร็วของคลื่น
หากเราต้องการหาอัตราเร็วของคลื่น เราต้องพิจารณาเลือกจุดๆ หนึ่งบนคลื่น เพื่อสังเกตความเร็วของการเคลื่อนที่
หาอัตราเร็วได้จากสูตร
v= s/t |
เมื่อ v แทน อัตราเร็ว มีหน่วยเป็นเมตร/วินาที
s แทน ระยะทาง มีหน่วยเป็นเมตร
t แทน เวลาที่คลื่นใช้ในการเคลื่อนที่ มีหน่วยเป็นวินาที
แต่หาก เราพิจารณาคลื่นที่เคลื่อนที่ไปได้ 1 ลูกคลื่นพอดี จะหาได้จากสูตรนี้
v = s/t = λ/T
หรือ v =λf (เมื่อ ความถี่ f = 1/T)
เมื่อ
v แทน อัตราเร็ว มีหน่วยเป็นเมตร/วินาที
λ แทน ความยาวคลื่น มีหน่วยเป็นเมตร
f แทน ความถี่ มีหน่วยเป็น s-1หรือ เฮิรตซ์ (Hz)
ตัวอย่างข้อสอบ คลื่นกล
- จงพิจารณาข้อความต่อไปนี้
ก. เราเรียกคลื่นที่อนุภาคของตัวกลางสั่นในแนวตั้งฉากกับทิศทางการเคลื่อนที่ของคลื่นว่า คลื่นตามขวาง
ข. ความถี่ หมายถึง ช่วงเวลาที่คลื่นเคลื่อนที่ผ่านตำแหน่งใด ๆ ครบหนึ่งคลื่น
ค. เส้นที่ลากผ่านตำแหน่งที่มีเฟสตรงกันในคลื่นลูกหนึ่ง ๆ เรียกว่า หน้าคลื่น
ข้อใดกล่าวถูกต้อง
- ข้อ ก, ข 2. ข้อ ข,ค 3. ข้อ ก, ค 4. ข้อ ก,ข,ค
2. คลื่นในข้อใดต่อไปนี้เป็นคลื่นประเภทเดียวกัน
- คลื่นเสียง คลื่นวิทยุ คลื่นไมโครเวฟ
- คลื่นน้ำ คลื่นในเส้นเชือก คลื่นดล
- คลื่นในสปริง คลื่นน้ำ แสง
- แสง อัลตราไวโอเลต รังสีแกมมา
แสง และ ทัศนอุปกรณ์ สรุปสูตร
( ใส่รูป 6 )
ตัวอย่างข้อสอบ แสง
- วางวัตถุไว้หน้าเลนส์อันหนึ่ง เกิดภาพหน้าเลนส์ห่างจากเลนส์ 15 cm มีขนาดเป็น 4 เท่าของวัตถุ
จงหาชนิดและความยาวโฟกัสของเลนส์นั้น
- วัตถุสูง 10 เซนติเมตร วางหน้าเลนส์บางเป็นระยะ 30 เซนติเมตร เลนส์มีความยาวโฟกัส
10 เซนติเมตร จะเกิดภาพชนิดใด ห่างจากเลนส์เป็นระยะเท่าใด และมีขนาดภาพเท่าใดบ้าง
ก. เลนส์นูน
ข. เลนส์เว้า
แสงเชิงฟิสิกส์ สรุปสูตร
( ใส่รูป 7 )
ตัวอย่างข้อสอบ แสงเชิงฟิสิกส์
- แสงความยาวคลื่น 500 nm ตกตั้งฉากผ่านสลิตเดี่ยวที่มีความกว้าง 0.01 cm จงหาระยะห่างระหว่างแถบมืดลำดับที่ 1 ซึ่งอยู่สองข้างของแถบสว่างที่ปรากฏบนฉาก ซึ่งอยู่ห่างออกไป 1.5 m
( ใส่รูป 8 )
- ฉายแสงผ่านสลิตเดี่ยวทำให้เกิดแนวมืดแถบแรกเบนไปจากแนวกลางเป็นมุม 30o กำหนดความยาวคลื่น 650 นาโนเมตร จงหาความกว้างของช่องสลิตในหน่วยไมโครเมตร
เสียง สรุปสูตร
( ใส่รูป 9 )
ตัวอย่าง ข้อสอบ ฟิสิกส์ ม 5 เทอม 2 เสียง
- เรือหาปลาลำหนึ่งหาฝูงปลาด้วยโซนาร์ ส่งคลื่นดลของเสียงความถี่สูงลงไปในน้ำทะเล ถ้าฝูงปลาอยู่ห่างจากเครื่องกำเนิดคลื่นไปทางหัวเรือเป็นระยะทาง 40 เมตรและอยู่ลึกจากจากผิวน้ำเป็นระยะ 30 เมตร หลังจากส่งคลื่นดลจากโซนาร์ไปเป็นเวลาเท่าใด จึงจะได้รับคลื่นที่สะท้อนกลับมา กำหนดความเร็วเสียงในน้ำทะเล = 1500 เมตรต่อวินาที
- เสียงเคลื่อนที่ผ่านอากาศบริเวณหนึ่งที่อัตราเร็ว 342 เมตรต่อวินาที เมื่อผ่านไปยังอีกบริเวณหนึ่ง อัตราเร็วเปลี่ยนเป็น 348 เมตรต่อวินาที จงหาบริเวณทั้งสองมีอุณหภูมิแตกต่างกันกี่องศาเซลเซียส
ไฟฟ้าสถิต สรุปสูตร
( ใส่รูป 10 )
ตัวอย่างข้อสอบ ไฟฟ้าสถิต
- จุดประจุ +Q และ Q วางห่างกันเป็นระยะ 2 เซนติเมตร ซึ่งถือว่าเป็นค่าคงตัว แรงที่เกิดขึ้นต่อประจุทั้ง 2 มีค่าเท่ากัน แต่ทิศตรงกันข้ามแรงที่เกิดขึ้นนี้จะแปรผันตามอะไร
- แปรผันตามผลคูณของประจุทั้งต่อระยะห่างกำลังสอง
- แปรผันตามผลคูณของประจุทั้งสอง
- แปรผกผันกับระยะห่างกำลังสอง
- ถูกต้องทุกข้อ
ไฟฟ้ากระแส สรุปสูตร
( ใส่รูป 11 )
ตัวอย่างข้อสอบ ไฟฟ้ากระแส
- ลวดตัวนำมีประจุไฟฟ้าเคลื่อนที่ผ่าน 4 x 102 คูลอมบ์ ในเวลา 2 วินาที จงหาค่ากระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านเส้นลวดนี้
- ถ้ามีประจุไฟฟ้าลบเคลื่อนจากขั้วลบไปบวกจำนวน -5 คูลอมบ์ พร้อมกันนั้นมีประจุบวกเคลื่อนจากขั้วบวกไปลบจำนวน +3 คูลอมบ์ ภายในเวลา 10 วินาที จงหาปริมาณกระแสไฟฟ้าที่เกิดขึ้นในหน่วยแอมแปร์
แนะนำการอ่านวิชาฟิสิกส์ ให้ได้คะแนนสูงทะลุเป้า ต้องทำอะไรบ้าง?
- ตั้งเป้าหมายก่อนว่าอ่านเพื่ออะไร
ก่อนที่เราจะอ่านวิชาไหนก็ตามควรจะมีการตั้งเป้าหมายก่อนว่าอ่านเพื่ออะไร เช่น อ่านเพื่อให้สอบผ่าน อ่านเพื่อทำเกรด อ่านเพื่อสอบเข้ามหาวิทยาลัย ซึ่งแต่ละเป้าหมายจะต้องมีการอ่านที่ต่างกันไป เช่น น้อง ๆ อยากเพิ่มเกรดในห้องเรียนแนะนำให้ตั้งเป้าหมายให้ชัดเจนว่าอยากได้คะแนนเท่าไร
- วางแผนทำตารางทบทวนบทเรียน
ควรแบ่งวันการทบทวนบทเรียนอย่างสม่ำเสมอ อาจจะไม่ต้องอ่านทุกวันก็ได้ แต่อย่าทิ้งห่างนานมากเกินไปเพราะจะทำให้ลืมได้ง่าย ถ้าฟิสิกส์เป็นวิชาที่น้อง ๆ ไม่ถนัดมาก ๆ และรู้สึกว่าไม่ชอบอาจจะอ่านคู่กับวิชาที่ชอบก็ช่วยได้เหมือนกัน
- พยายามตั้งใจเรียนในห้อง
การตั้งใจเรียนในห้องที่หลายคนมองข้ามแท้จริงแล้วมีประโยชน์มากเพราะจะทำให้เราโฟกัสถูกจุด
และรู้ด้วยว่าหัวข้อไหนสำคัญเพราะคุณครูจะเน้นเป็นพิเศษ ยิ่งไปกว่านั้นการตั้งใจเรียนตั้งแต่ในห้องเรียนจะช่วยประหยัดเวลาการเรียนมาก ๆ
- หมั่นทำโจทย์ด้วยตัวเอง
เวลาที่ได้แบบฝึกหัดหรือการบ้านแล้วต้องทำด้วยตัวเองจะช่วยให้สามารถเข้าใจเนื้อหาได้มากกว่าคอยดูของเพื่อนด้วยน้า
- ลองนำความรู้ที่มีสอนเพื่อนในห้องบ้าง
รูปแบบการเรียนรู้ที่ช่วยให้จดจำมากที่สุดคือการนำความรู้นำไปต่อยอดด้วยการสอน เพราะจะช่วยให้เราจดจำเนื้อหาได้ละเอียดและเข้าใจจริง ๆ มากขึ้นด้วย อีกทั้งยังเป็นการช่วยให้เพื่อน ๆ ที่ยังเรียนไม่เข้าใจได้เข้าใจมากขึ้นด้วยนะคะ
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
ตัวอย่างข้อสอบ เรื่องคลื่น
การจำแนกคลื่นที่อาศัยตัวกลางมีกี่ประเภท อะไรบ้าง
2 ประเภท คลื่นกล คลื่นตามยาว
2 ประเภท คลื่นกล คลื่นเเม่เหล็กไฟฟ้า
2 ประเภท คลื่นตามยาว คลื่นตามขวาง
3 ประเภท คลื่นน้ำ คลื่นเเม่เหล็กไฟฟ้า คลื่นวิทยุ
เฉลย 2. 2 ประเภท คลื่นกล คลื่นเเม่เหล็กไฟฟ้า
ตัวอย่างข้อสอบ เรื่องเสียง
ปรากฏการดอปเพลอร์ของเสียง แสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนที่แปลงของอะไร
มลภาวะเสียง
ความเข้มเสียง
ความดังเสียง
ความถี่เสียง
เฉลย 4. ความถี่เสียง
ตัวอย่างข้อสอบ เรื่องไฟฟ้ากระแส
สายไฟสองเส้นทำด้วยโลหะสองชนิด เส้นแรกมีสภาพความต้านทานเป็น 3 เท่าของเส้นที่สอง ถ้าความยาวและความต้านทานเท่ากัน อัตราส่วนพื้นที่หน้าตัดของเส้นที่หนึ่งต่อเส้นที่สองคือ
1:3
2:1
3:1
3:2
เฉลย 3. 3:1
เป็นอย่างไรกันบ้างคะน้อง ๆ การอ่านรวมข้อสอบฟิสิกส์ ม 5 พร้อมเฉลยช่วยทำให้เริ่มเข้าใจเนื้อหาเพิ่มขึ้นใช่ไหมคะ ถ้าน้อง ๆ คนไหนรู้สึกว่าตัวเองยังทำโจทย์ไม่คล่อง พี่ ๆ ATHOME ขอให้น้อง ๆ หมั่นทำโจทย์บ่อย ๆ โดยไล่ระดับจากง่ายไปยากนะคะ จะทำให้น้อง ๆ ค่อย ๆ พัฒนาฝีมือและมีความเข้าใจในตัวเนื้อหาเพิ่มขึ้นด้วย หวังเป็นอย่างยิ่งว่าน้อง ๆ ทุกคนจะเรียนฟิสิกส์เข้าใจและมีความสุขไปด้วยกันนะคะ